top of page

Ξένια Πολίτη

Ο Λόγος στην Τέχνη και στα Γράμματα για τις Αξίες, την Ελεύθερη Σκέψη, τον Έρωτα, τον Πολιτικό Πολιτισμό

  • Xenia Politi

''Ανευ'' εν εγρηγόρσει







Άνευ στην απομόνωση αλλά με υπερεργασία της νόησης μέσα από ανακρίσεις ευγλωττίας

και ηχοτρομονόμους έξωθεν...

Άνευ αλλά με φιλοσοφικά παράδοξα διλημμάτων.

Άνευ με απανωτούς θανάτους γλώσσας μέχρι εξαντλήσεως, απελπισίας, σήψεως και τελεσίδικης παραίτησης.

Άνευ μετά ανηλεούς παρατήρησης του πίπτοντος και διαλυόμενου όντος του / με κομματιασμένα κάτοπτρα σε όλα τα γένη κι εξουθενωτικών διεργασιών του μέσα-έξω, (ω τι γενναιότης!) όπου ξαστοχάται έως και η αυτοχειρία.

Κι ευτυχώς...




Είχα αρχικά την αίσθηση, στην ποίηση του Σταύρου - Αντώνιου Κουβαρά, ότι η διαφορά μεταξύ του πρώτου ενικού/πρώτου πληθυντικού "εγώ" και εμείς'', ήταν κάπως ανεξιχνίαστη, με αποτέλεσμα να βλέπω τη διαδρομή ενός μοναχικού, ποιητικού υποκειμένου να χρωματίζεται και να φορτίζεται εντατικά, από κάθε είδους συλλογικότητα που απάντησε στη διαδρομή του: οικογενειακή, κινηματική, καλλιτεχνική, επιστημονική. Φτάνει σ' ένα σημείο κυνικής εκκένωσης, κι ύστερα, με περιποίηση του τραύματος, και "περισυλλογή'' της προίκας του, φεύγει βουρ για την επόμενη πίστα.


Είναι εκείνος που άγρια αυτοσαρκάζεται, ο αλχημιστής της χολέρας όπως γράφει, ο άθλιος/ και ως ο ταπεινότερος όλων, λαμβάνει το πλεονέκτημα από τον 'ποιητικό του δαίμονα' / άνετος πια/ να αναδυθεί για να ξαναγίνει σωστά, προκειμένου να μας μεταφέρει στα τοπία των βιωμάτων του, τα πολύ ιδιαίτερα, ομολογουμένως. Κι έτσι, αρχινά τις συνθέσεις...

Ξαναγίνεται σωστά και μοιράζεται με την κοινότητα τα παιδικά βιώματα, τις εικόνες και τις οσμές της πόλης του, την κατάφορη αδικία, τη φτώχεια και την ερημιά. Ακροβατεί (όπως όλοι, που παίζουμε τον Κάφκα της άγριας Δύσης μας), πάνω σε υποψίες που κινούνται γενικώς, σε χαμένα όνειρα και παραμελημένες ιδέες, σε παρανοημένες ιδέες, σε ξεφτιλισμένες ιδέες.

Ξαναγίνεται σωστά κι ασκαρδαμυκτί (καθώς το χει πολύ εύκολο, το 'παμε), γράφει για τη δική του γενιά κάτι φοβερό, Λέει:

Είμαστε η πρώτη γενιά ανθρώπων που πια δεν εικάζει το μετά του θανάτου.

Βιώνουμε το μετά του θανάτου τυφλοί από τα ηλεκτροσόκ

και... προσκαλεί την αγαπημένη του να το γλεντήσουν στο

ο κόσμος καταρρέει ας το γλεντήσουμε μον αμούρ

Το εάν 'μον αμουρ' εννοεί την αγαπημένη του ως άνθρωπο ή ως ειρωνική έκφανση του μονήρους, του ολομόναχου στον κόσμο με τη συνοδεία πασαβιόλας, δηλαδή κοντραμπάσου, μένει πάλι ν' αποδοθεί στην πιθανή σύζευξη, του εγώ ή εμείς. Τον απασχολεί ιδιαίτατα το κοινωνικό συλλογικό, οι αγώνες που θ' αλλάξουν τον κόσμο, κι όπως σε κάθε γενιά, τα αδιέξοδα και το γκρέμισμα από την απίσχναση του ζωτικού ζωμού της πρώτης νιότης. Της πίστης για κάτι καλύτερο.

Καμμιά φορά, με δική του προβοκατόρικη διάθεση μαζεύει λέξεις, όπως γράφει, τις ευνουχίζει, τις ξενερώνει, τις ταξινομεί επιμελώς κι αποσυνθέτει.

Μετά πάλι, αποπειράται να διατυμπανίσει ιδέες: ισότητα, δικαιοσύνη, αγάπη, δημιουργία, και πασχίζοντας να τις διατηρήσει όσο μπορεί, έστω, ανθρωπολογικά, μας κάνει κι εμάς να πάσχουμε, ακολουθώντας αυτήν τη διαδρομή της απίσχνασης· αλλά οι λέξεις του, στεγνώνουν από μόνες τους. Κι αναρωτιέμαι: Ποιος στεγνώνει άραγε τις λέξεις;

Άνευ λοιπόν με προσοχή στις λέξεις προς νοηματοδότηση, ιδίως εάν για την καθεστωτική τάξη, κινούμε υποψίες όταν γράφουμε, όταν λιαζόμαστε, όταν τα πουλιά μας ερμηνεύουν κονσέρτα, όταν συναντιούνται τα μάτια μας σε φανάρια απαγορευτικά όπως λέει ο Σταύρος. Είναι οι λέξεις κοινοτοπίας αυτές οι καημένες λέξεις, αφού η διαρκή τους χρήση από ''άμωμα'' στόματα θεσμικών ''αρίστων'' φέροντα δημόσιο λόγο, δημοσιογραφικό, πολιτικό, επιστημονικό, λαϊκό και λόγιο, με μια πανίσχυρη δόση λάιφ-στάιλ και πολιτικής ορθότητας (για να μην τα πω περιρρέουσα προπαγάνδα της μιας γνώμης ή των δύο το πολύ/ και new speak), τις οδηγεί στο εκτελεστικό απόσπασμα του γλωσσικού και κυρίως του νοηματικού πλούτου της ανθρώπινης νόησης. Η εξουδετέρωση της λέξης είναι το πρώτο στάδιο για να σβήσει μετά, ο δίσκος της σκέψης και να επανεγγραφεί κατά το δοκούν.

Ο Σταύρος Κουβαράς από ιδιοσυγκρασία αλλά και ως φορέας της γενιάς του λοιπόν, ολίγον προβοκάτωρ όπως είπαμε, δεν χαρίζεται ποιητικά: την έχει στημένη, στις παραπάνω επιφάσεις.

Επιστρατεύει τον κυνισμό του και μ' ένα τολμηρό δείγμα απομυθοποίησης των πάντων ίσως και με ολίγον από γκροτέσκο μπορούμε να πούμε, φτιάχνει ένα θαυμάσιο σκηνικό που μπατάρει και:

- ''οι σύντροφοι'' καννιβαλίζονται μεταξύ τους

- ιερές λέξεις υλιστικών μανιφέστων ''Μισθός'' ''τιμή'' και ''κέρδος'' σε μια πόλη αργού θανάτου, εξαιτίας του κοκτέηλ μολότωφ που τους σπάζει το καύκαλο, ξεγυμνώνουν την πραγματική τους διάσταση, για να τις ξαναδιαβάσουμε ως ''μίσος'', ''οργή'' και ''έρμος''

-η φωνή στο ραδιόφωνο, γίνεται λαμαρίνα

-Η ''ασφάλεια'' επιτυγχάνεται σε περιβάλλοντα ηχοτρομονόμων και πλαισιώνεται με ριπές όπλων, με φωνές φτωχών και ποδοβολητά

-οι προφήτες μένουν άφωνοι, εμπρός στην επικάλυψη στρωμάτων γλυκαντικών, χρωστικών ουσιών

τέλος, οι διαφημίσεις, ταριχεύονται μέσα απ' το βλέμμα του.


Κυνικός αλλά βαθιά τρυφερός, ο Σταύρος Κουβαράς, (όπως τον βρήκα άλλωστε και πολύ κουλ με τις αγαπημένες του συνήθειες, τις αϋπνίες, και τις γλυκιές στιγμές, παιδικότητας), έχει ένα ύφος γυμνό από στολίδια και παρομοιώσεις, κυριολεκτικότατο, πλήρες απαξίωσης τεχνικών ανακίνησης συναισθημάτων και μια γραφή, ευθύβολη, πλατειά κι αγωνιώδη.

Απολαύσαμε εκ βαθέων, έναν αυθεντικό ποιητή εν εγρηγόρσει.

Μένει να διαβάσουμε κάτι για να πάρετε γεύση κι εσείς.




ΔΕΚΑΝΙΚΙΑ


Κλείνω τα μάτια,

εισβάλλω σε ένα παρελθόν

χρώματος αμελητέου

-μηδενός ενδιαφέροντος-,

ανασαλεύω με λέξεις

νυν

και -αν- αεί

διαλύοντας αντιστάσεις,

διαλύομαι και εγώ.

Διαλύ-ον

γένους αρσενικού.


Featured Posts
εξωφυλλο.jpg

   Λογοτεχνία

      Έκδοόσεις  Άπαρσις 2021

fwto bio_edited_edited.jpg
cover 1.jpg

Τα δύο πρώτα θεατρικά έργα, από τις εκδόσεις, "Βακχικόν'', το 2018, σε κοινή έκδοση.

cover%20terma_edited.jpg
Recent Posts
bottom of page