Σαρωνικός 2017, το Πρόστυχο Χρώμα*

“Είχε σημειώσει επίσης ότι όποιος προτίθεται να κάνει αίτηση (σημ. γι' αποζημίωση), θα πρέπει να αποδείξει με στοιχεία ότι έχει πάθει ζημιά. Δεν μπορεί να πάει ο οποιοδήποτε να πάει να ζητήσει αποζημίωση, επειδή δεν έκανε μπάνιο, για παράδειγμα, είχε δηλώσει ο υφυπουργός.’’

Newreport.gr 9/11/2017

Μα εκτός από τους επιχειρηματίες, τους αλιείς και τους ιδιοκτήτες θέρετρων υφυπουργέ μου, πώς ν’ αποδείξουν κι αυτά πως πάθανε ζημιά; Τα ψάρια λέω, τα καβούρια, τα πουλιά, οι θαλάσσιες ανεμώνες, τα δελφίνια στ’ ανοιχτά, τα όστρακα; Ακόμα κι αν ήταν προτεθειμένα δηλαδή να κάνουν μια αίτηση… ατυχώς(;) Κλάψτε τα! Επιμένουν να μολύνονται, να φεύγουν, να πεθαίνουν.

Εμείς πάλι, εκτός από τα μπάνια που χάσαμε και την επίφοβή μας πλέον βρώση, δε νομίζω ότι γνωρίζουμε τί ζημιά έχουμε πάθει· το πολύ-πολύ Σεπτέμβρης ήτανε θα πεις, τα κεφάλια μέσα, και τώρα, εν όψει χειμώνα, τί συζητάμε για περσινα-ξινά σταφύλια… Του χρόνου τον Αύγουστο, θα μας φανούν πάλι όλα μέλι-γάλα, κολυμπώντας σε μια (Νεκρά) θάλασσα, με λίγη πίσσα, λίγο μόλυβδο ανεπαίσθητα, στο πέλμα.

Ο κλοιός όμως στένεψε αδέρφια: Τα δάση γύρω από τον φαλακρό Υμηττό, κάρβουνο, παρελθόν· γύρω από το λεκανοπέδιο τα βουνά είναι γυμνά, πουλάνε τα νερά, τη γη, παίρνουν σιγά-σιγά, βασανιστικά και τα σπίτια, η Αθήνα βρίσκεται όλες τις εποχές σ’ ένα θάλαμο αερίων. Κι αν το καλοκαίρι δεν το καταλάβαμε αυτό με τον καύσωνα, σε λίγο, με τα πρώτα κρύα, θα νιώσουμε τη διαφορά και στον αέρα. Μελαμίνες πάλι θα καίνε άνθρωποι για να ζεσταθούν. Ο αέρας βέβαια, ο -ακόμη δωρεάν- οξυγονώνει λίγο το μυαλό ευτυχώς, αφού με τη διαδικασία της αργής Ηλιθιοποίησης που μας επιβάλλουν, είναι αμφίβολο αν θα συνεχίσουμε κάπως να τ’ ορίζουμε κι αυτό.

Η θάλασσα του Σαρωνικού, η τελευταία Έξοδος προς την Ελευθερία, ήταν εκεί που μάθαμε μπάνιο, λίγο μετά τα πρώτα μας βήματα. Εκεί, δίπλα στη θάλασσα ήταν που χαιρόμασταν σαν παιδιά τον ήλιο, το ψάρεμα, τις βόλτες, τ’ αστέρια κι όσοι από μας καταδύονταν στο μπλε, αναβαπτίζονταν, συνέπλεαν με τα θαυμάσια πλάσματά της για μια ανάσα έστω, και να! Μες την άλλη διάσταση άκακοι ή επικίνδυνοι; Σίγουρα όμως άγαρμποι μουσαφίρηδες στο βασίλειο του Ποσειδώνα μες τις κοραλλίνες και τους αστερίες του Θεού, προστατευμένοι, μες τη μήτρα του νερού, ήμασταν και τόσο μα τόσο ελεύθεροι! Αυτή η άλλη διάσταση, ήταν μια άλλη Ζωή σ’ ένα όνειρο δίπλα στην Αθήνα. Υπάρχει άραγε τέτοιο όνειρο στον πλανήτη ολόκληρο; Σ’άλλη Ευρωπαϊκή πρωτεύουσα πάντως δεν υπάρχει.

Η αναίδεια των ιθυνόντων, που πέρα από κάθε φαντασία θράσους άγονταν και φέρονταν με καθυστερήσεις, αυτοψίες(…) κορώνες αθλιότητος και ψέμματα μεταξύ των μαουνιέρηδων, έσπευδε να καθησυχάσει τον λαουτζίκο, να μην ταράξει την ησυχία της δέσμιας ζωής του και να κλαυθμηρίσει για το ατύχημα(;) στην Αθηναϊκή Ριβιέρα... Ποιά Ριβιέρα και ποιό ατύχημα ρε κακομοίρηδες, ρε φαυλεπίφαυλοι, επιτετραμμένοι ακόμα πιο ένοχων φαυλεπιφαύλων που δε νογούν -εκτός απ’τα χρηματιστήρια- τί σήμαινε και τί σημαίνει η Αττική Γη, το κλίμα και το Αττικό Φως να διαθλάται στο τοπίο και στη θάλασσα· γιατί να το λατρεύουμε, γιατί αυτό λατρεύουμε στο βάθος, αυτό το φως, αφού επιμένουμε να ζούμε μέσα σ’ αυτό, να μεγαλώνουμε, να ζευγαρώνουμε, να βουτάμε και να παίζουμε με τα παιδιά, τα σκυλιά ή ό,τι είχε ο καθένας τέλος πάντων, πλάι στο κύμα… Γιατί παρόλη την αφόρητη πίεση της ζωής του κλεινού Άστεως, την αφόρητη βία του συνεχούς οικονομικο-ψυχολογικού Διωγμού που υφιστάμεθα εφτά χρόνια τώρα, μια πεζοπορία, μια ποδηλατάδα στο Φάληρο αρκούσε, αρκούσε ένα ουζάκι στο Καβούρι για ν’ αντέξουμε, μια μπύρα στα λιμανάκια της Βουλιαγμένης, ένα καφεδάκι στη Σαρωνίδα, ή ένα σκέτο από θέα: Στο Σούνιο το βασίλεμα, όπου κάθε Δύση δεν μπορεί, σίγουρα θα νοιώθαμε ότι κατέβαινε ο Θεός απ’το Ιερό του, στη θάλασσα.

Λες κι ο Περικλής Γιαννόπουλος από ψηλά θωρώντας (από την Καστέλλα ίσως;), ακόμα μας καλούσε, να εννοήσουμε το «Φυσικὸν Χρῶμα» του Αττικού Τοπίου και έγραφε εξαίσια για όλους εμάς:

[…] «Διὰ νὰ ἰδῆτε αὐτὸ καὶ τὴν αἰθεριότητά του, παρατηρήσατε πάλιν καὶ πρῶτον τὴν Γῆν. Εἶναι ἐλαφροτάτη. Παρατηρήσατε τὸ Φαληρικὸν πεδίον. Βλεπόμενον ὑψηλόθεν δίδει τὴν ἰδέαν, ὅτι εἶναι ἀδύνατον νὰ ἔχῃ πάχος περισσότερον ὀλίγων δακτύλων. Κάμνει τὴν ἐντύπωσιν λεπτοφυοῦς ἁπλωμένου ὑφάσματος· ὁ φυτικός του κόσμος εἶναι μόλις μία ἰδέα· εἶναι σὰν χνοῦς γυναικείου μύστακος. Εἶναι σὰν ἕνα ὕφασμα ἀραχνοϋφέστατον, σὰν τὰ Βυζαντινά μας ὑφάσματα τῶν Πατρῶν, ποὺ ἕνα ὁλόκληρον γυναικεῖον φόρεμα ἐχωροῦσεν εἰς ἕνα καρύδι· » […]

Κι αλλού:

[…] «Εἶναι μία εἰκὼν Ἰδανικὴ σὰν ἕτοιμη νὰ ἐξαφανισθῇ· ἕνα ἴνδαλμα σὰν τὰ ζωγραφικὰ καὶ γλυπτικὰ ἰνδάλματα, τὰ ὁποῖα δημιουργεῖ ὁ ἐνθουσιῶν νοῦς τῶν Ποιητῶν καὶ τὰ πετᾷ ἀπέναντί των καὶ τὰ βλέπουν, τὰ ζωγραφίζουν, τοὺς ὁμιλοῦν καὶ τὰ ὑμνοῦν. Ὑπάρχουν καὶ δὲν ὑπάρχουν. Εἶναι καὶ δὲν εἶναι. Δὲν εἶναι καὶ τὰ βλέπουν

Το Αττικό τοπίο όμως υποβαθμίστηκε, το οικόπεδο Φάληρο–Σούνιο απαξιώνεται για να ξεπουληθεί κι είναι φανερό ακόμα, ότι δε γουστάρουν καθόλου την πανίδα του. Και για Πανίδα του, πλέον, εννοώ Εμάς. Η θάλασσα, ακόμα και μετά από τους «καθαρισμούς» τους, έχει αλλάξει χρώμα, σα ν’ αρρώστησε· στο φως το μάτι δεν κάνει λάθος.

Αναβάλλαμε την Επανάσταση για πολύ μάλλον και τώρα πρέπει να ζήσουμε ένα–ένα τέλος χωριστά κι επώδυνα. Γιατί είμαστε οι Δέσμιοι Απαρνητές της Γης, της Φύσης μας. Κι αυτό είναι παραφύση. Γιατί δεν αξιωθήκαμε - μέχρι στιγμής - να υπερασπιστούμε· να νιώσουμε την πλησμονή των φυσικών μας κήπων των κατάρρυτων…

*Αφιέρωσις

Στη μνήμη του Π. Γιαννόπουλου

Στη φίλη Όλυμπία για τ’ αντικριστό κολύμπι

Ὁ Περικλῆς Γιαννόπουλος γεννήθηκε στὴν Πάτρα τὸ 1871 καὶ ἐτέλεσε τὴν ἡρωική του ἔξοδο ἀπὸ τὴν ζωὴ στὴν θάλασσα τοῦ Σκαραμαγκᾶ τὴν Μεγάλη Πέμπτη, 8 Ἀπριλίου 1910.Ὅπως εἶχε προσχεδιάσει μὲ κάθε λεπτομέρεια πολὺ καιρὸ πρίν, στεφανωμένος, γυμνός, καβάλησε τὸ ἄσπρο ἄλογό του καὶ μπῆκε μαζί του στὴν θάλασσα τοῦ Σκαραμαγκᾶ. Μὲ μία σφαίρα στὸ κεφάλι, ἐνώθηκε γιὰ πάντα μὲ τὴν ἑλληνικὴ φύσι ποὺ τόσο εἶχε ἀγαπήσει Ὑπῆρξε μεταξύ άλλων διανοητής, λογοτέχνης και αἰσθητικὸς.